Tháng Tám hàng năm, mỗi độ thu về, người dân đất Việt lại không khỏi bồi hồi khi nhớ về mùa thu Cách mạng tháng Tám năm 1945 với những cung bậc cảm xúc yêu thương xen lẫn niềm tự hào. Mùa thu năm ấy, cả dân tộc từ Bắc chí Nam muôn người như một vùng lên chống lại thực dân, phong kiến, giành lấy độc lập, tự do cho Tổ quốc. Đã 75 năm trôi qua (19/8/1945 – 19/8/2020) nhưng thành công của Cách mạng tháng Tám năm 1945 mãi là niềm tự hào của Đảng, của quân và dân ta trong công cuộc xây dựng Tổ quốc hôm nay.

  Khái quát đầy đủ ý nghĩa chiến thắng lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc.".

  Chớp lấy thời cơ Nhật tuyên bố đầu hàng Đồng minh, ngày 16/8/1945, Đại hội Quốc dân Tân Trào đã quyết định Tổng khởi nghĩa và kêu gọi nhân dân toàn quốc hãy đứng lên “giành lấy chính quyền, xây dựng một nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trên nền tảng hoàn toàn độc lập”. Ủy ban Giải phóng dân tộc Việt Nam tức Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch, đã kêu gọi đồng bảo cả nước đứng dậy “đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”. Chỉ trong hai tuần lễ, Tổng khởi nghĩa đã thành công trong cả nước. Ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa – Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á, mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam.

Trong vỏn vẹn chưa đầy 20 ngày của Mùa thu lịch sử năm 1945, Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ với 15 năm tuổi đời cùng với lực lượng chỉ mới hơn 5.000 đảng viên lại có thể tổ chức cách mạng thành công trên hầu khắp cả nước. Thành công này có được là nhờ sự chủ động, chuẩn bị kiên trì ngay từ những ngày đầu thành lập Đảng. Các đảng viên gắn bó sâu rộng với quần chúng, đồng cam cộng khổ, hiểu được tâm tư của quần chúng nhân dân nên được nhân dân tin tưởng. Khi thời cơ đến, tinh thần dân tộc được kết thành một khối, Đảng ta đã kịp thời phát động, lãnh đạo toàn dân tổng khởi nghĩa giành chính quyền trên toàn quốc.

Với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945, nhân dân Việt Nam đã đập tan xiềng xích nô lệ của thực dân Pháp trong gần một thế kỷ tại Việt Nam, chấm dứt sự tồn tại của chế độ phong kiến hàng nghìn năm, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Từ đây mở ra bước ngoặt lớn của cách mạng, đưa dân tộc Việt Nam bước sang kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; nhân dân ta từ thân phận nô lệ đã trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình; Đảng Cộng sản Việt Nam từ chỗ phải hoạt động bí mật và bất hợp pháp trở thành một đảng cầm quyền hoạt động công khai.

Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra mắt sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công.

Nối tiếp thành công ấy, năm 1946, Việt Nam diễn ra cuộc Tổng tuyển cử để Quốc hội đầu tiên trong lịch sử. Dù trong điều kiện gặp nhiều khó khăn: thù trong, giặc ngoài, tình hình chính trị, kinh tế, xã hội hết sức khó khăn, vừa kháng chiến ở miền Nam,.... Nhưng có thể nói sự kiện lịch sử quan trọng này không khỏi khiến nhân dân Việt Nam hứng khởi, vì đây là lần đầu tiên nhân dân ta bắt đầu hưởng dụng quyền dân chủ của mình - một một nhà nước được nhân dân bầu ra, do nhân dân lãnh đạo và hoạt động vì bảo vệ lợi ích của nhân dân được thành lập. Đồng thời, đó cũng là sự biểu thị khát vọng dân chủ của nhân dân và sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân; Củng cố niềm tin tuyệt đối của nhân dân và sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa I – Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam

Dân chủ Cộng hòa sau Tổng tuyển cử ngày 6/1/1946, tại Nhà hát lớn Hà Nội

Thời gian đã lùi xa nhưng tầm vóc ý nghĩa thắng lợi, bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 vẫn còn nguyên giá trị và ngày càng tỏa sáng. Cách mạng thành công khẳng định vị thế lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam với sứ mệnh giải phóng dân tộc; mở đầu trào lưu phi thực dân hóa trên toàn thế giới; Khẳng định Tư tưởng Hồ Chí Minh trong dự báo cách mạng thuộc địa, có khả năng thắng lợi trước cách mạng chính quốc, bổ sung và phát triển học thuyết Mác - Lênin. Thành quả của cuộc cách mạng mang lại vẫn đã và đang phát triển vững chắc 75 năm qua và sẽ tiếp tục phát triển trong thế kỷ XXI, đưa dân tộc Việt Nam sánh vai cùng các cường quốc trên thế giới.

Nguồn; Ban Tuyên giáo Đoàn trường ĐH Kinh tế - Luật.